تا به حال برایتان پیش آمده است که از خودتان بپرسید معنای زندگی چیست؟ من چرا به این دنیا آمده ام و برای انجام چه رسالتی بر روی کره زمین هستم؟ پیدا کردن معنا و هدف زندگی از جمله موارد مهمی است که به شما جهت می‌دهد و زندگی‌تان را به سمت شکوفایی پیش می‌برد. یکی از مولفه‌های خودشکوفایی در نظریه‌های مختلف پیدا کردن معنا و هدف زندگی است. اگر با این مسئله روبرو هستید و نمی‌دانید در زندگی تان به دنبال چه چیزی می‌گردید در این مقاله همراه من باشید. در انتهای این مطلب یاد می‌گیرید چطور معنای زندگی تان را پیدا کنید و زندگی شکوفاتر و بهتری داشته باشید.

معنا و هدف زندگی چیست؟

اگر به سراغ یک روانشناس بروید و درباره زندگی شاد و رضایت بخش از او سوال بپرسید بدون شک یکی از مولفه های مهمی که به آن اشاره می‌کند معناست. در دنیای روانشناسی، معنا یکی از اجزای مهم زندگی برای بهزیستی و داشتن رضایت از زندگی است. تحقیقات اخیر هم نشان می دهد افرادی که معنا و هدف زندگی خود را پیدا کرده‌اند عملکرد بهتری از خود به نمایش می‌گذارند، شادتر هستند، رضایت بیشتری از زندگی دارند و کمتر دچار افسردگی می‌شوند.

نیازی به گفتن نیست که معنا یکی از مفاهیم پیچیده در روانشناسی است و می‌توان آن را زوایای مختلفی مورد بررسی قرار داد.  با اینکه معانی و تعاریف زیادی برای هدف و معنای زندگی در روانشناسی وجود دارد اما لورا کینگ یکی از روانشناسان برجسته آن را اینگونه تعریف می‌کند:

معنا در زندگی اینگونه تعریف می شود که فرد چقدر در زندگی خودش هدفمندی، اهمیت و به هم پیوستگی را تجربه می‌کند.

چگونه در زندگی خود معنا و هدف پیدا کنیم؟

معنا و هدف اغلب به جای همدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند اما موضوع یکسانی نیستند. معنا به این موضوع اشاره دارد که ما چطور زندگی خود را معنی می‌کنیم و نقش خود را در زندگی تفسیر می‌کنیم. این در حالیست که هدف به انگیزه‌ها و الهام‌هایی اشاره دارد که ما را به سمت فعالیت‌هایمان سوق می‌دهد و انگیزه‌بخش فعالیت‌هایمان است. واقعیت این است که نبود هر کدام در زندگی می‌تواند داستان ما را ناتمام بگذارد. ما به عنوان انسان نیاز داریم که بفهمیم برای چه چیزی در این دنیا هستیم و باید چه نقش و ردپایی از خود بر جای بگذاریم.  گاهی از اوقات اگر تصویر بزرگ تری از خودمان و نقش مان در این دنیا داشته باشیم بینش‌های ارزشمندی به دست می‌آوریم و می‌توانیم مفیدتر زندگی کنیم.

هرچند روش‌های زیادی برای پیدا کردن معنا و هدف در زندگی وجود دارد اما استفاده از ابزارهای روانشناسی مثبت گرا می‌تواند به ما کمک کند راحت‌تر به هدف اصلی خود برسیم. این ابزارها به اندازه‌ای ساده و کاربردی هستند که می‌توانید از همین امروز دست به کار شوید و معنای زندگی تان را بیابید.

ارزش ها

اولین قدم در رسیدن به معنای زندگی خودآگاهی است. بارها در این وب سایت گفته‌ایم که هیچ اتفاق مثبتی در زمینه توسعه فردی بدون خودآگاهی رخ نمی‌دهد. اگر شما درک درستی از خودتان، توانایی‌ها و نقاط ضعف‌تان نداشته باشید، اگر نتوانید نقاط قوت شخصیتی خود را تشخیص دهید یا از ارزش‌هایتان مطلع نباشید چطور می‌توانید در مسیری مبهم گام بردارید؟ بدون شک آگاهی از خود اولین گام برای رسیدن به خودشکوفایی است.

یکی از بخش‌های مهم خودکاوی و خودآگاهی بررسی ارزش‌هاست. ارزش‌ها همانند قطب نمایی در زندگی ما عمل می‌کنند و مسیری که باید در آن قدم برداریم را برایمان روشن تر می‌سازند. اگر می‌خواهید معنا و هدف اصلی خود را پیدا کنید قبل از هر کاری باید بدانید در درون وجودتان، در کنه وجودتان به چه چیزهایی ارزش می‌گویید؟ چه چیزی برای شما ارزشمند و قابل ستایش است؟ ارزش‌ها نشان می‌دهند ما به چه چیزی اهمیت می‌دهیم و چه چیزی را در زندگی خود مهم می‌دانیم. این ارزش‌ها هستند که روش زندگی و مسیرمان را مشخص می‌کنند.

به عنوان مثال اگر ارزش شما دانش و سخاوتمندی است می‌توانید در طول زندگی خود به فردی یادگیرنده تبدیل شوید که اطلاعات به دست آمده را با دیگران هم به اشتراک می‌گذارد. اگر ارزش شما مهربانی و دوست داشتن دیگران است در هر شرایطی تلاش می‌کنید با آدم‌ها ارتباط خوب و مهربانانه‌ای برقرار کنید.

فقط به خاطر داشته باشید که ارزش‌ها هدف نیستند. هدف همان چیزی است که وقتی به آن رسیدیم می توانیم یک علامت تیک کنارش بزنیم و به سراغ گزینه بعدی برویم. اما ارزش‌ها قابل تیک زدن نیستند و فقط مسیر پیش رو را برایمان شفاف‌تر می‌کنند.

شما باید بدانید در زندگی چه چیزی برایتان ارزشمند است. آیا دوست دارید فرد خلاقی باشید؟ فرد یادگیرنده‌ای می‌خواهید باشید؟ ارزش شما این است که نسبت به دیگران دلسوزی و شفقت داشته باشید؟ بر اساس فهرست ارزش‌ها که در اینترنت هم قابل دسترسی است 10 مورد از ارزش های مدنظرتان را پیدا کنید. سپس این ارزش‌ها را بر اساس اولویتی که برایتان دارند طبقه‌بندی کنید. از بین ارزش‌های والاتر، 3 الی 5 ارزش را برای خود انتخاب کنید تا به عنوان یک چراغ راهنما برایتان عمل کنند.

شناسایی چیزهایی که برایتان مهم هستند

خوب حالا که ارزش‌های خود را پیدا کردید می‌توانید به سراغ مواردی بروید که برایتان از اهمیت بسیار زیادی برخوردارند.

در این مرحله بهتر است سه سوال مهم از خودتان بپرسید:

• من در چه چیزی خیلی خوب هستم؟
• چه مهارت‌هایی دارم که می‌توانم از آن‌ها استفاده کنم؟
• در دنیا به چه چیزهایی بیشتر اهمیت می‌دهم؟

اگر بدانید در این دنیا چه چیزهایی برایتان مهم است و تا به حال عمر خود را چگونه گذرانده‌اید ممکن است به معنایی که همیشه دنبالش بودید دست پیدا کنید.

انجام کارهای داوطلبانه

یکی دیگر از روش‌هایی که به شما کمک می‌کند معنا و هدف خود را در زندگی پیدا کنید بررسی خودتان است. یعنی ببینید از انجام چه کارهایی لذت می‌برید و بودن در چه محیط‌هایی برایتان حس خوشایندی به همراه دارد. تا حال در فعالیت‌های داوطلبانه شرکت کرده‌اید؟ به عنوان مثال برخی از افراد هستند که در کارهای گروهی داوطلبانه برای بهبود شرایط محیط زیست فعالیت می‌کنند. بعضی ها دوست دارند به سالمندان کمک کنند و برخی‌ها هم عاشق کار با کودکان هستند. اگر فکر می‌کنید فعالیتی وجود ندارد که حس خوشی عمیقی را در وجودتان ایجاد کند بهتر است کارهای داوطلبانه را امتحان کنید.

تصور بهترین خود

بهترین خود یا بهترین تصویر از خود تمرینی است که به شما کمک می‌کند بفهمید برای چه کاری در این دنیا ساخته شده‌اید. همه ما زمانی که دنیا می‌آییم با رویاها و آرزوهای بسیاری روبرو می‌شویم. هر کدام‌مان در عمیق‌ترین بخش از وجود خود رویاهایی داریم که آن‌ها را به دلایل مختلف از دیگران و حتی خودمان پنهان کرده‌ایم. گاهی از اوقات آنقدر از بیان رویاهایمان واهمه داریم که حتی جرات نمی‌کنیم برای خودمان تصویرسازی کنیم.

تا به حال بهترین خودتان را تصور کرده‌اید؟ بهترین فردی که می‌توانید و می‌خواهید به آن تبدیل شوید؟ همین امروز 10 دقیقه زمان بگذارید. چشمان خود را ببندید و در محیطی آرام بنشینید. خود را تصور کنید که به رویای بزرگ‌تان رسیده‌اید. این فرد چه شکلی است؟ چه کارهایی انجام می‌دهد؟ چه صفات و ویژگی‌هایی دارد؟ در چه محیطی فعالیت می‌کند؟ چه چیزی برایش مهم است؟

این مراقبه 10 دقیقه‌ای به شما کمک می‌کند آن معنایی که برایتان مهم است را کشف کنید.

نگاه کردن به افرادی که تحسین‌شان می‌کنید

حتماً شما هم شنیده‌اید که می‌گویند اگر ما قدرت رسیدن به رویایی را نداشتیم آن را در وجود خود نمی‌دیدیم. اگر چیزی در دیگران وجود دارد که برای شما جذاب و لذت بخش است ممکن است معنای اصلی‌تان در همان بخش نهفته باشد. اجازه بدهید این بخش را با یک مثال توضیح دهم. فرض کنید فردی را در شبکه‌های اجتماعی دنبال می‌کنید که مدام سفر می‌رود، به افراد دیگر کمک می‌کند زندگی بهتری داشته باشند و دانش خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارد.

هر بار که این فرد را می‌بینید در عمق وجودتان شعله‌ای روشن می‌شود و او را با تمام وجود تحسین می‌کنید. در این شرایط از خودتان بپرسید این فرد چه چیزی دارد که اینقدر برای من جذاب است؟ چرا او را تحسین می‌کنم؟ چه ویژگی یا صفتی از او را دوست دارم؟ حالا شما یک سری اطلاعات مهم دارید که می‌توانید بر اساس آن معنای زندگی‌تان را کشف کنید.

سخن نهایی

پیدا کردن هدف و معنا در زندگی کار سختی نیست. کافیست با خودتان دوست شوید و بدانید چه چیزی برایتان اهمیت دارد. همانطور که قبلا هم گفتم باید از ابزار خودآگاهی بهره ببرید. فردی که هیچ شناختی نسبت به خود ندارد بدون شک نمی‌تواند مسیر درست زندگی خود را پیدا کند. پیدا کردن معنا، هدف و رسالت اصلی زندگی همان چیزی است که شما را در مسیر خودشکوفایی قرار می‌دهد. شما در مسیر خود هستید؟ اگر احساس می‌کنید در مسیر اصلی خود نیستید یا حس رضایت از زندگی ندارید می‌توانید از بخش تماس با من در ارتباط باشید و سوال‌های خود را بپرسید.