سان تزو یکی از استراتژیست‌های نظامی افسانه‌ای در چین باستان بود که کتاب معروف هنر جنگ نوشته اوست. اگر نگاهی به زندگی این فرد بیندازید نقاط مثبت زیادی می‌بینید. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ که او را از سایر افراد متمایز می‌کند و لقب پدر جنگ چابک را برازنده‌اش می‌سازد هنر او در جنگیدن است. هر وقت ممکن بود تزو ترجیح می‌داد بدون جنگیدن پیروز شود یا حداقل ساده‌ترین مسیر را برای بردن مبارزه انتخاب کند. این شیوه او در جنگیدن باعث شده بود  انتخاب‌های هوشمندانه‌ای به هنگام نبرد اتخاذ کند. زمانی که در میدان نبرد هستید باید به دنبال یک مسیر استراتژیک بگردید تا پیروز شوید. اگر کمی اشتباه کنید ممکن است جان صدها و شاید هزاران نفر را به خاطر بیندازید. سان تزو همیشه به سربازان خود توصیه می‌کرد از مسیرهای غیرمنتظره راه خود را پیش بگیرند و به نقاط محافظت نشده حمله کنند. او می‌گفت تکنیک‌های نظامی مثل آب روان هستند. زمانی که آب در مسیر طبیعی خود جریان دارد از بلندی‌ها دوری می‌کند و مسیر خود را به سمت پایین پیش می‌گیرد. در جنگ هم باید از افراد قدرتمند و نیروهای قوی دوری کنیم و به نقاظ ضعف دشمن حمله ببریم. شاید با خودتان فکر کنید این صحبت‌ها چه ربطی به ساخت عادت در زندگی روزمره دارد. می‌دانم کمی سردرگم کننده است اما اگر تا انتها همراه من باشید شباهت این دو گزینه به هم را متوجه خواهید شد.

چگونه از استراتژی‌های جنگی برای ساخت عادت‌های برتر استفاده کنیم؟

سان تزو به دنبال یک هدف بود. او می‌خواست با کمترین هزینه و با یافتن یک مسیر ساده در میدان نبرد پیروز شود.

رویکرد او را می‌توان در هر حوزه‌ای اعمال کرد. اگر می‌خواهید کسب وکارتان را رشد دهید یا به دنبال ساخت یک عادت جدید هستید این استراتژی حتما به دردتان می‌خورد. خوب اگر کمی سردرگم شده‌اید اشکالی ندارد. بیایید این استراتژی را بر روی بخش‌های مختلف زندگی‌مان اعمال کنیم.

ما در زندگی خود به دنبال دستیابی به اهداف مختلفی هستیم. برخی‌هایمان می‌خواهیم وزن کم کنیم و بعضی‌هایمان می‌خواهیم به موقعیت شغلی که همیشه آرزویش را داشتیم برسیم. در این شرایط به جای اینکه ساده‌ترین و راحت‌ترین مسیر را بیابیم با خودمان می‌جنگیم و در همان گام اول به نقاظ ضعف بزرگ‌مان حمله می‌کنیم.

یک رژیم سخت می‌گیریم در حالیکه با دوستان‌مان قرار شام داریم. سعی می‌کنیم عادت کتابخوانی را ایجاد کنیم در حالیکه سر و صدای محیط سر به آسمان می‌کشد. به خودمان قول می‌دهیم از فردا دیگر شیرینی و شکر نخوریم اما خانه را با شکلات‌های رنگارنگ پر می‌کنیم.

سعی می‌کنیم روی کارهای اصلی‌مان تمرکز کنیم اما تلویزیون را روشن می‌گذاریم. به نظر شما در این جنگ چه کسی پیروز خواهد شد؟ شکلات، تلویزیون و صدای محیط؟ یا ما؟ معلوم است چه کسی برنده این نبرد نابرابر خواهد بود.

وقتی محیط را برای ساخت عادت جدید آماده نمی‌کنیم با شکست مواجه می‌شویم. بعد از شکست هم دیواری کوتاه‌تر از دیوار خودمان پیدا نمی‌کنیم و شروع به سرزنش کردن خودمان می‌کنیم. حتی عرضه نداشتی یک روز شیرینی نخوری. حتی نتوانستی یک صفحه کتاب بخوانی.

اما یادتان باشد بیشتر شکست‌هایی که ما در مسیر ساخت عادت‌های جدید متحمل می‌شویم به خاطر کمبود اراده‌مان نیست. ما به یک استراتژی درست نیاز داریم. درست مثل سان تزو که بهترین استراتژی را برای میدان جنگ داشت.

رهبران بزرگ در ابتدا به سراغ نبردهای کوچک می‌روند، پیروز می‌شوند، موقعیت خود را تثبیت می‌کنند و سپس به سراغ موقعیت‌های بزرگ‌تر می‌روند. آن‌ها منتظر می‌مانند تا حریف‌شان ضعیف‌تر شود و سپس به او حمله می‌کنند. پس چرا شما چنین نمی‌کنید؟ چرا ساخت عادت جدید را با طراحی یک محیط مناسب آغاز نمی‌کنید؟

اگر می‌خواهید در ساخت عادت جدید موفق شوید باید تنها عاداتی را شروع به ساختن کنید که حفظ کردن‌شان راحت‌تر باشد.

اول از همه بدانید شما چه کسی هستید و چه نقاط قوت و ضعفی دارید. یک فرد باهوش اول به نقاط ضعف بزرگ خود حمله نمی‌کند. اگر می‌خواهید تغییر کنید باید نقاطی را هدف قرار دهید که تغییرشان ساده است. به طور مثال:

• اگر می‌خواهید کتاب‌های بیشتری بخوانید، محیط خود را از عوامل پرت کننده حواس خالی کنید. بازی‌های ویدئویی و تلویزیون را از محیطی که می‌خواهید کتاب بخوانید خارج کنید. هر چقدر محیط آرام تر باشد خواندن کتاب برایتان راحت‌تر خواهد بود.
• اگر اضافه وزن دارید یک برنامه ورزشی پیشرفته برای خود نسازید. برنامه‌های ورزشی کوتاه و ساده طراحی کنید. تغییراتی را اعمال کنید که قابل مدیریت باشد. تصمیم بگیرید از امروز بشقاب خود را با غذای کمتر پر کنید. شکلات و شیرینی نخرید. صبح‌ها نیم ساعت پیاده روی کنید.
• اگر افرادی را در محیط خود دارید که با اهداف شما هماهنگ و سازگار نیستند محیط خود را عوض کنید. اگر درس می‌خوانید به کتابخانه بروید. اگر روی پروژه‌ای کار می‌کنید به کافی شاپ آرامی بروید و در آن محیط کار کنید.
• اگر می‌خواهید عادت نوشتن را ایجاد کنید و محیط خانه شلوغ است، صبح کمی زود از خواب بیدار شوید یا نوشتن را به زمانی موکول کنید که حواس پرتی کمتری وجود دارد.

سخن نهایی

عادات خود را در جایی بسازید که انجام آن آسان است. وضعیت را دوباره تعریف کنید. بازی خود را جایی ایجاد کنید که شانس برنده‌ شدن‌تان زیاد باشد. شاید ساده به نظر برسد اما چند وقت یک‌بار متوجه می‌شوید که در جنگ‌های سخت می‌جنگید و جنگ‌های آسان را نادیده می‌گیرید؟ مبارزه در نبردهای دشوار را به مراحل بعدی موکول کنید. ابتدا در نبردهای آسان پیروز شوید. هوشمندانه ترین راه برای بهبود و ساخت عادت جدید، مسیری است که کمترین مقاومت را داشته باشد. در نبردهایی بجنگید که قرار است برنده شوید. همانطور که استفان گایز در کتاب خرده عادت‌ها می‌گوید باید عادت‌های جدید را آنقدر کوچک کنید که بهانه‌ای برای انجام ندادنش نداشته باشید. در کل اگر بخواهم این مقاله را در یک جمله برایتان ساده‌تر کنم باید بگویم: تغییر عادت یا ساخت عادت جدید کار دشواری است. اگر می‌خواهید جلوی مشکلاتی که سر راه تشکیل عادت و ماندگاری آن پدید می‌آیند بایستید باید از گام‌های کوچک شروع کنید. حدی از تغییر را شروع کنید که بدانید برای یک ماه می‌توانید به آن پایبند باشید. سپس قدم به قدم و رفته رفته بر شدت چالش‌ها بیفزایید.