غلبه بر ترس سخنرانی با 16 نکته ساده
تا به حال برایتان پیش آمده است که بخواهید موضوعی را جلوی جمع ارائه کنید و استرس و ترس داشته باشید؟ اینکه در حضور جمع بزرگ یا کوچکی شروع به سخنرانی می‌کنید مهم نیست. چیزی که اهمیت دارد ترس و اضطرابی است که آن لحظه سر تا پای وجودتان را فرا می‌گیرد. با خودتان می‌گویید کاش هرچه زودتر از این شرایط رها شوم و خودم را از جلوی چشم این مردم دور کنم. بله سخنرانی در جمع برای بیشتر افراد ترسناک است. اگر بدانید این موضوع چقدر رایج است شگفت زده خواهید شد. با اینحال صحبت در جمع و ارائه نظرات و دیدگاه‌ها یک مهارت بی نظیر است. باور بکنید یا نه با کسب این مهارت می‌توانید مخاطبان بیشتری داشته باشید، اعتماد افراد را به خود جلب کنید و حتی درآمد خوبی به دست آورید. صرف نظر از ترسی که در حال حاضر دارید می‌توانید به یک سخنران عالی و موفق تبدیل شوید. در این مقاله می‌خواهم چند نکته مهم برای مقابله با ترس سخنرانی را بیان کنم. پس تا انتها همراه من باشید.
چرا افراد از سخنرانی در جمع واهمه دارند؟
همانطور که قبلاً هم گفتم ترس از سخنرانی یکی از موضوعات رایج در میان افراد است. با اینحال سوال اینجاست که چرا ما وقتی در کنار جمع قرار می‌گیریم دچار اضطراب می‌شویم، ضربان قلب‌مان بالا می‌رود و هرچه که به خاطر سپرده بودیم را فراموش می‌کنیم؟
این موضوع می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی از افراد دچار اختلالات اضطرابی همچون اضطراب اجتماعی هستند و زمانی که در جمع قرار می‌گیرند دچار حملات اضطرابی می‌شوند. بعضی از افراد هم به دلیل نداشتن مهارت سخنرانی دستپاچه می‌شوند و نمی‌توانند آنچه که آماده کرده بودند را ارائه کنند. برخی از متخصصان بر این باورند ترس از سخنرانی ریشه در زندگی اجداد ما دارد. اجداد ما با خطرات مختلفی مواجه بودند و تلاش می‌کردند خود را از این خطرات دور نگه دارند. آن‌ها آموخته بودند که موقعیت‌های خطرناک زیادی در اطراف‌شان وجود دارد که باید از آن پرهیز کنند. سعی می‌کردند به همه چیز شک کنند و خودشان را از محیط‌های استرس‌زا دور نگه دارند. مغز ما برای بقا توسعه یافته و تلاش می‌کند هر نوع خطری را از ما دور کند. به همین دلیل قرار گرفتن در میان سیل انبوهی از جمعیت می‌تواند زنگ خطر را برای مغز روشن کند و آن را در حالت هشدار نگه دارد. خوب ما در دنیای امروزی با خطراتی که اجدادمان روبرو بودند دست و پنچه نرم نمی‌کنیم. پس می‌توانیم با خیال راحت در جمع قرار بگیریم و سخنرانی کنیم. در ادامه نکاتی را با شما در میان می‌گذارم که ترس سخنرانی را کاهش می‌دهد.
16 نکته برای مقابله با ترس سخنرانی
اگر هنوز هم ترس از سخنرانی دارید و به خاطر موقعیت شغلی خود مجبور هستید جلوی جمع قرار بگیرید نکاتی که در ادامه می‌گویم را امتحان کنید.
موضوعی را انتخاب کنید که به آن علاقه دارید
شاید با خودتان بگویید این موضوع چه ربطی به ترس سخنرانی دارد. زمانی که عاشق چیزی هستید و دوست دارید درباره‌اش صحبت کنید، صحبت کردن برایتان ساده‌‌تر می‌شود. در این شرایط اگر جلوی جمع قرار بگیرید همه حواس‌تان به سمت موضوع می‌رود و وجود جمعیت فراموش‌تان می‌شود. اگر می‌خواهید بر ترس و اضطراب سخنرانی غلبه کنید موضوعی را انتخاب کنید که دوست دارید با دیگران به اشتراک بگذارید، نسبت به آن اطلاعات کافی دارید و عاشقش هستید.
خودتان را برای سخنرانی آماده کنید
اگر بگویم نیمی از ترس‌های سخنرانی به آماده نبودن بر می‌گردد تعجب می‌کنید. من خیلی ها را می‌شناسم که روی سن می‌روند بدون اینکه حتی یکبار تمرین کرده باشند. شاید با خودتان بگویید تمرین و آماده سازی قبلی برای افراد مبتدی است. اما واقعیت چنین نیست.
زمانی که خودتان را از قبل برای یک سخنرانی جذاب آماده می‌کنید می‌توانید حس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید. تمام یادداشت‌های خود را کنار هم بگذارید و نکات مهم را از آن استخراج کنید. یک یا دو روز قبل سخنرانی خود را تمرین کنید و ببینید چگونه باید حرف‌هایتان را شروع کنید.
اگر دوست داشتید می‌توانید یادداشت‌ها را دم دست خود داشته باشید تا اگر چیزی را فراموش کردید از آن استفاده کنید. بخش‌های مختلف متن سخنرانی را با رنگ‌های مختلف بنویسید تا یادتان بماند درباره چه چیزی قرار است صحبت کنید. اگر می‌خواهید از تصاویر در سخنرانی خود استفاده کنید آن‌ها را کنار هم قرار دهید. یک روز قبل به سالن سخنرانی بروید و همه امکانات را بررسی کنید. در واقع هدف ما در این شرایط این است که خودمان را برای یک سخنرانی عالی آماده کنیم.
تمرین کنید و ترس سخنرانی را کاهش دهید
همانطور که در نکته قبلی هم گفتم هیچ چیز به اندازه تمرین متن سخنرانی نمی‌تواند اضطراب و استرس شما را کاهش دهد. نکات کلیدی را بنویسید و تمرین کنید. جلوی دوستان و خانواده خود سخنرانی‌تان را ایراد کنید تا متوجه شوید چه نقاط قوت و ضعفی دارید. تنها راه برای غلبه بر ترس از صحبت کردن در جمع، صحبت در جمع است. پس سعی کنید از این موضوع فرار نکنید و خودتان را در موقعیت‌های مشابه قرار دهید.
جلوی آینه سخنرانی کنید
می‌دانم این نکته کمی عجیب به نظر می‌رسد اما تمرین سخنرانی جلوی آینه یکی از بهترین تکنیک‌های غلبه بر ترس سخنرانی است. اگر واقعاً می‌ترسید و نمی‌توانید جلوی جمع صحبت کنید جلوی آینه قرار بگیرید و شروع به سخنرانی کنید. همانطور که دارید صحبت می‌کنید به حالت‌های چهره، وضعیت بدن، حرکات بدن و دست و نحوه صحبت کردن‌تان توجه کنید. به کمک این تکنیک هم می‌توانید بفهمید چگونه صحبت می‌کنید و چه ایرادهایی دارید. در ضمن جلوی آینه با خودتان ارتباط برقرار می‌کنید ترس‌تان کم می‌شود.
صدا و تصویر خود را ضبط کنید
حالا به یک تکنیک جذاب و البته موثر رسیده‌ایم. اگر ترس سخنرانی شما زیاد است و فکر می‌کنید خوب حرف نمی‌زنید این تکنیک برای شماست. در این روش شما جلوی دوربین می‌ایستید، سخنرانی می‌کنید و فیلم می‌گیرید. از چه کلماتی استفاده می‌کنید، لحن و تن صدایتان چگونه است؟ چه چیزی را فراموش می‌کنید؟ آیا مشکلی در سخنرانی خود می‌بینید؟ یکبار به فیلمی که گرفته‌اید خوب نگاه کنید و ببینید چگونه می‌توانید نقاط ضعف‌تان را بهبود ببخشید.
روی تنفس‌تان کار کنید
یکی از مشکلاتی که به هنگام سخنرانی به وجود می‌آید کم آمدن نفس است. گاهی از اوقات وسط یک سخنرانی مهم نفس کم می‌آورید و نمی‌توانید کلمات را آنگونه که باید ادا کنید. اگر چنین مشکلی دارید بهتر است نحوه تنفس صحیح را یاد بگیرید. تنفس یکی از مهم‌ترین مواردی است که به شما کمک می‌کند اضطراب خود را کاهش دهید و در عین حال آرام بمانید.
از یک نفر بخواهید فایل ارائه‌تان را بررسی کند
گاهی از اوقات ما درگیر فایل ارائه خود می‌شویم و نمی‌توانیم به خوبی قسمت‌های مختلف آن را بررسی کنیم. در این شرایط بهتر است از یک نفر بخواهید نگاهی به فایل‌تان بیندازد و بازخوردهای لازم را به شما بدهد.
اگر فرد قابل اعتمادی دارید از او بخواهید به سخنرانی شما گوش کند و نظرش را درباره محتوا ارائه کند. فردی را انتخاب کنید که به جامعه هدف شما نزدیک باشد و درک درستی از مطالب ارائه شده داشته باشد.
در کلاس‌های فن بیان و سخنرانی شرکت کنید
یکی از بهترین روش‌ها برای بهبود مهارت‌های سخنرانی این است که در کلاس‌های فن بیان شرکت کنید. این کلاس‌ها در کنار نکات مفیدی که درباره سخنرانی و فن بیان ارائه می‌کنند بهترین مکان برای کنار گذاشتن ترس هستند. اگر از صحبت در جمع واهمه دارید در این کلاس‌ها مجبور می‌شوید خجالت‌تان را کنار بگذارید و در کنار سایر افراد تمرین‌های گفته شده را امتحان کنید.
قبل از صحبت تمرین کنید
یکی از نکات مهم درباره ترس از سخنرانی این است که شما از قبل تمرین نمی‌کنید. تمرین یکی از فاکتورهای کلیدی برای موفقیت محسوب می‌شود. زمانی که تمرین می‌کنید جرقه خلاقیت در ذهن‌تان زده می‌شود، خون در رگ‌های شما جریان می‌یابد و انرژی‌تان بیشتر می‌شود. اگر ببینید چه استعدادهایی دارید و می‌توانید دیگران را مجذوب خود کنید به طور حتم از ترس و اضطراب‌تان کاسته می‌شود.
از نشانه‌های بصری برای به خاطرسپاری نکات مهم استفاده کنید.
نشانه‌های بصری همچون مواردی که در ارائه‌های پاورپوینتی خود می‌گنجانید می‌تواند کمک کننده باشد. این نشانه‌ها سرنخ بصری در اختیار شما قرار می‌دهند تا بدانید در مرحله بعد قرار است درباره چه چیزی صحبت کنید. فقط یادتان باشد به طور مستقیم از فایل پاورپوینت شروع به خواندن نکنید یا زیاد از این نشانه‌های بصری بهره نبرید. اینکار ممکن است مخاطب شما را دلسرد کند.
مکث کنید
زمان سخنرانی ممکن است موضوعی که می‌خواهید درباره‌اش صحبت کنید را فراموش نمایید. در این شرایط یک تکنیک عالی برای غلبه بر ترس و اضطراب ایجاد شده وجود دارد. مکث کنید. بله به جای اینکه از کلماتی همچون اوهوم، اِ و غیره استفاده کنید ساکت بمانید و کمی مکث کنید. در این شرایط ذهن شما دوباره آمادگی خود را به دست می‌آورد تا بتواند همه نکات را کنار هم جمع نماید.
آب بنوشید و دم دست‌تان آب داشته باشید
ترس از سخنرانی ممکن است باعث خشک شدن دهان‌تان شود. در این شرایط حرف زدن و بیان ایده‌ها کمی دشوار خواهد بود. قبل از اینکه روی سن بروید چند نفس عمیق بکشید، آب بنوشید و با خودتان تکرار کنید که من هیجان زده هستم و قرار است یک ارائه بی نظیر داشته باشم. در این شرایط اضطراب و استرس شما تا حد زیادی فروکش می‌کند. موقع سخنرانی هم آب دم دست خود داشته باشید تا در صورت نیاز از آن استفاده کنید.
زیاد مطالعه کنید و بر ترس سخنرانی غلبه نمایید
شاید باور نکنید اما بیشتر افرادی که ترس از سخنرانی دارند یک موضوع مهم را نادیده می‌گیرند. آن‌ها اطلاعات زیادی درباره موضوعی که می‌خواهند صحبت کنند ندارند و بدون اطلاعات قبلی دست به سخنرانی می‌زنند. خوب در چنین شرایطی معلوم است که ترس و اضطراب تمام وجودشان را فرا می‌گیرد. برای اینکه یک سخنران حرفه‌ای باشید باید هوش کلامی خود را افزایش دهید. مطالعه کنید و کلمات جدید به دایره لغاتی که بلدید بیفزایید. سعی کنید فیلم ببینید، به کتاب‌های مختلف مراجعه کنید و از مجلات مفید اطلاعات به روز کسب کنید. زمانی از روز خود را برای مطالعه نقل قول‌های مفید از افراد حرفه‌ای صرف کنید و سخنرانی‌های تد را هر روز تماشا کنید.
بر روی داستانی که می‌خواهید بگویید تمرکز کنید
برای غلبه بر ترس سخنرانی باید قبل از هر چیز بر روی داستانی که می‌خواهید بگویید تمرکز کنید. بیشتر افراد به جای اینکار فقط به افکار مخاطبان خود فکر می‌کنند. آن‌ها ذهن خوانی می‌کنند و بدون اینکه توجهی به اصل ماجرا داشته باشند خودشان را محکوم به شکست می‌کنند. در این شرایط با خودشان می‌گویند حتما هیچ کس سخنرانی مرا دوست نخواهد داشت، هیچ کس با من ارتباط برقرار نمی‌کند، می‌دانم مخاطبان فکر می‌کنند من بی سواد هستم. ذهن خوانی نه تنها کمکی به شما نمی‌کند بلکه اعتماد به نفس‌تان را هم از بین می‌برد. پس روی داستان و مطالب خود تمرکز کنید.
قبل از سخنرانی مدیتیشن کنید
در کنار تنفس عمیق و استفاده از تکنیک‌های تنفسی جذاب و مفید می‌توانید از مدیتیشن هم استفاده کنید. مطمئن شوید که در یک جای آرام نشسته‌اید و یک فایل خوب برای مدیتیشن دارید. حالا بدن خود را در وضعیت آرام و ریلکس نگه دارید و شروع به مدیتیشن نمایید.
بعد از کمی مدیتیشن از کلمات و جملات تاکیدی مثبت استفاده کنید. بر نقاط قوت خود تاکید کنید و بدانید که می‌توانید یک سخنرانی عالی داشته باشید.
همیشه به دنبال بهبود عملکرد خود باشید
هیچ کس کامل و بی عیب نیست. همه ما باید مدام در حال یادگیری باشیم و خودمان را یک یادگیرنده حرفه‌ای بدانیم. برای اینکه بر ترس سخنرانی غلبه کنید باید خودتان و مهارت‌هایتان را به روز کنید. به جای کمال گرایی و تمرکز بر روی بهترین شدن، بر روی کسب مهارت تمرکز کنید. از خودتان به هنگام سخنرانی فیلم بگیرید و بعد آن را در کنار چند نفر آنالیز کنید. چه مواردی را می‌توانید بهبود ببخشید؟ فکر می‌کنید عملکردتان چگونه بود؟ مواردی هست که بخواهید بهترش کنید؟ حالات صورت و زبان بدن‌تان چطور بود؟ از فایل پاورپوینت به درستی استفاده کردید؟ زیاد از واژه‌هایی همچون اِ و اوم استفاده کردید؟ دفعه بعد چطور می‌توانید این موارد را بهبود ببخشید؟
سخن نهایی
ترس سخنرانی یکی از مشکلات بزرگی است که سر راه بیشتر افراد قرار می‌گیرد. این یک موضوع رایج است و مختص شما نیست. اگر می‌خواهید بر این ترس غلبه کنید باید مهارت‌های خود را بهبود ببخشید. از نکاتی که در این مقاله گفتم استفاده کنید تا سخنرانی تان را به سطح بهتری برسانید. یادتان باشد تمرین مادر همه مهارت‌هاست. پس بر ترس خود غلبه کنید و در کار غرق شوید. سعی کنید در جلسات مختلف داوطلبانه سخنرانی کنید و از نکاتی که می‌آموزید به نفع خود بهره ببرید.
دیدگاهتان را بنویسید