همه ما خیلی خوب می‌دانیم که داشتن بیزینس پلن مناسب می‌تواند مزایای مختلفی برای کسب وکارمان داشته باشد. بر اساس مطالعاتی که توسط هاروارد بیزینس ریویو منتشر شده، افرادی که در ابتدای راه اندازی کسب وکارشان از بیزینس پلن استفاده کرده‌اند 16 درصد بیشتر از افرادی که از این ابزار قدرتمند استفاده نکرده‌اند موفق می‌شوند. این یافته اهمیت توسعه یک برنامه مناسب برای کسب وکار را به خوبی نشان می‌دهد. این برنامه نه تنها به کسب وکارها کمک می‌کند سرمایه گذاری درستی داشته باشند بلکه موفقیت‌شان را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این مقاله می‌خواهیم کمی راجع به بیزینس پلن صحبت کنیم و اجزای آن را مورد بررسی قرار دهیم.

بیزینس پلن چیست؟

بیزینس پلن(business plan) سندی است که در آن اهداف کسب وکار و استراتژی های رسیدن به این اهداف را می‌نویسیم. همانطور که می‌دانید هر کسب وکاری برای رسیدن به هدف خاصی توسعه پیدا می‌کند. این شما هستید که به عنوان صاحب کسب وکار باید اهداف خود را بدانید و گام‌های عملی برای دستیابی به این اهداف ترسیم کنید. بیزینس پلن به شما کمک می‌کند به یک دید جامع نسبت به اهداف و استراتژی‌های دستیابی به آن برسید و بتوانید کسب وکارتان را در مسیر درست پیش ببرید. این پلن حاوی بخش‌های مختلفی است که از جمله آن‌ها می‌توان به بیانیه ماموریت، جزییات محصول یا خدمت، بودجه مورد نیاز برای اجرای برنامه، زمان مورد نیاز برای اجرای برنامه اشاره کرد. در ادامه هر کدام از این بخش‌ها را با جزییات بیشتری بررسی می کنیم.

8 بخش کلیدی در بیزینس پلن و تعریف آن‌ها

قبل از هر چیزی باید بدانید که ما بیزینس پلن‌های مختلفی داریم. این پلن‌ها بسته به محصول یا خدمتی که ارائه می‌کنید متغیر خواهد بود.  برخی از کارآفرینان سعی می‌کنند از نمودار و دیاگرام برای ترسیم روش‌های موجود استفاده کنند اما بعضی ها تنها به متن تکیه می‌کنند. صرف نظر از شکل و شمای ظاهری یک بیزینس پلن خوب بهتر است اجزای مختلفی داشته باشد. اگر با این اجزا آشنا نیستید در ادامه همراه باشید.

خلاصه اجرایی مدیریتی

این بخش اولین و مهم‌ترین جزء تشکیل دهنده بیزینس پلن شماست. خلاصه اجرایی مدیریتی توضیح ساده و مختصری از محصول و خدمات شماست و نشان می‌دهد چرا این محصول یا خدمت سودمند است. شما می‌توانید در این بخش یک سری اطلاعات اساسی درباره شرکت، موقعیت آن و تعداد کارمندانی که دارید اضافه کنید.

توضیح و توصیف شرکت

توصیف شرکت به مشتریان، رهبران و سرمایه‌گذاران اصلی کمک می‌کند درک درست و عمیقی درباره محصول یا خدمات شما به دست آورند. در این بخش باید توضیح کامل و جامعی از منابع کلیدی خود داشته باشید و بگویید شرکت تان چگونه قرار است محصول یا خدمات را به بازار عرضه کند.

تجزیه و تحلیل بازار

هیچ برنامه بازاریابی بدون تجزیه و تحلیل بازار به درستی پیش نخواهد رفت. اگر درک درستی از بازار خود نداشته باشید نمی‌توانید در برابر رقبا قد علم کنید. در این بخش از بیزینس پلن باید بتوانید تحلیل بازار و هر آنچه که به آن مرتبط است را بگنجانید.

تحلیل بازار نشان می‌دهد برنامه شما برای دستیابی به مخاطبان هدف چیست. در این بخش می‌توانید تقاضای احتمالی برای محصولات و خدمات خود را بیان کنید و خلاصه‌ای از تحقیقات بازار که انجام داده‌اید را ارائه نمایید. تجزیه و تحلیل بازار شامل اطلاعاتی درباره استراتژی های بازاریابی، ایده‌های مربوط به تبلیغات و روش‌های جذب مشتریان است. بخش دیگری که در این قسمت می‌توانید اضافه کنید تقسیم بندی مشتریان هدف‌تان است. بیشتر کسب‌وکارها با بخش بندی مشتریان می‌توانند به منافع بی نظیری دست پیدا کنند. اگر تا به حال به این موضوع فکر نکرده‌اید بهتر است از همین امروز دست به کار شوید و مشتریان‌تان را بر اساس فاکتورهای مختلفی همچون ویژگی های دموگرافیک تقسیم بندی کنید.

مزیت رقابتی

اگر می‌خواهید در بازار زنده بمانید و کسب وکار موفقی داشته باشید باید درک درستی از رقبایتان داشته باشید و کسب وکارتان را متمایز کنید. ما دو نوع رقیب مستقیم و غیر مستقیم داریم. رقیب مستقیم به رقیبی گفته می شود که محصولات و خدمات مشابهی را با خدمات و محصولات ما ارائه می‌کند. رقبای غیر مستقیم محصولات و خدمات متفاوتی نسبت به ما ارائه می کنند اما ممکن است این محصولات نیاز مشتریان ما را برآورده کند و آن‌ها را از کسب وکارمان دور سازد. در این بخش باید نقاط قوت و ضعف کسب وکار خود نسبت به رقبا را بررسی کنید و ببینید چه مزیت رقابتی دارید.

ساختار سازمانی

یکی دیگر از اجزای بیزینس پلن که بیشتر افراد آن را نادیده می‌گیرند ساختار سازمانی است. ساختار سازمانی نشان می‌دهد ساختار قانونی شرکت شما چگونه خواهد بود و اطلاعاتی درباره تیم مدیریتی ارائه می‌کند. در این بخش می‌توانید پلن اجرایی کسب وکار را هم بنویسید.

برنامه یا پلن مالی

یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین بخش‌هایی که باید در بیزینس پلن خود داشته باشید بخش مالی است. هرچقدر از اهمیت بودجه بندی و موارد مالی صحبت کنیم کم گفته‌ایم. در این بخش باید درباره بودجه خود حرف بزنید و مسیرهای درآمدی را مشخص کنید. باید بتوانید هر آنچه که مربوط به بودجه و سوددهی است را با شفافیت کامل بیان کنید. در انتهای این بخش می‌توانید گزاره ارزشی خود را هم بنویسید که تخمین زننده ارزش کسب وکارتان است.

استراتژی‌های رشد

هر چند بیشتر کسب وکارها با قدم‌های کوچک شروع به کار می‌کنند اما اوضاع همیشه اینطور نمی‌ماند. کسب وکار شما هم روزی رشد و توسعه پیدا می‌کند. در بیزینس پلن باید برنامه مناسبی برای رشد بلند مدت خود داشته باشید و بتوانید روش هایی برای نفوذ در بازارهای جدید و ارائه محصولات متنوع بیابید.

ضمیمه

جزء نهایی یک طرح کسب و کار، پیوست است. در اینجا، می‌توانید اسناد اضافی را که در بخش‌های دیگر ذکر شده یا توسط خوانندگان درخواست شده است، اضافه کنید. اینها ممکن است رزومه، صورت های مالی، تصاویر محصول، تاییدیه های ثبت اختراع و سوابق قانونی باشد.

چرا به بیزینس پلن نیاز داریم؟

دلایل زیادی را می‌توان برای استفاده از طرح کسب وکار بیان کرد. متخصصان بازاریابی بر این باورند که استفاده از بیزینس پلن می تواند مزایای زیر را برای کسب وکار شما به ارمغان بیاورد:

• کمک تان می‌کند نسبت به کسب وکارتان جدی باشید. زمانی که یک طرح جامع می‌نویسید نسبت به آینده کسب وکار خود جدی خواهید بود. در این شرایط سعی می‌کنید بر اساس استراتژی‌های چیده شده جلو بروید و نقاط ضعف‌تان را بهتر کنید.
• به درک بهتر محیط رقابتی کمک می‌کند. یک بیزینس پلن خود فرصت ها و تهدیدهای موجود در بازار را در اختیارتان قرار می‌دهد و به شما کمک می‌کند دید روشنی نسبت به رقبای خود داشته باشید.
• درک شما را نسبت به مشتریان‌تان بهبود می‌بخشد. چرا مشتریان از شما خرید می‌کنند؟ شما چه مزیتی نسبت به رقبایتان دارید؟ آن‌ها از چه گروه سنی و جمعیتی هستند؟ تحلیل کامل مشتریان درک شما را از کسب وکارتان هم بهتر می‌کند.

همین امروز بیزینس پلن خود را بنویسید

هر چند نوشتن بیزینس پلن به تخصص و دانش زیادی نیاز دارد اما شما به عنوان صاحب کسب وکارتان باید بتوانید از عهده اینکار بزرگ بر بیایید. ترس را کنار بگذارید و بخش هایی که در این مقاله گفتم را با دقت بررسی کنید. از قالب‌های رایگانی که در اینترنت موجود است استفاده کنید تا بینش خوبی درباره طرح کسب وکار به دست آورید و خودتان دست به کار شوید. استفاده از بیزینس پلن می‌تواند مسیر پیش رو را برایتان شفاف تر کند و موفقیت‌تان را دو چندان نماید.